Op 3 mei 1882 trouwde mijn opa, Antonius, Franciscus Reuvekamp met Martha Kuijer. Het echtpaar vestigde zich op de boerderij Oude Wetering 3. Dit zou niet bijzonder zijn, ware het niet, dat Martha uit Soest kwam. Dat moet een hele onderneming zijn geweest voor die tijd. Wellicht was het spoor net aangelegd, maar toch rijst de vraag, hoe vond een gewone boer uit Mastenbroek een vrouw in Soest. Vakanties waren er toen nog niet, maar wel was er het uitje voor sommigen weggelegd om ter processie naar Kevelaar te gaan, een bedevaartsoord in Duitsland, niet ver over de grens en daar zullen boer Reuvekamp en Martha uit Soest wel niet altijd hun volledige aandacht bij die processie hebben gehad. En zo is het gekomen....!!!!
Uit het huwelijk kwamen 10 kinderen voort.

Henk Moorman en Marry Jongman vertellen in 2010 het verhaal van de familie Jongman.
Het gezin Jongman bestond uit de ouders Berend Jongman en Berendina Aalvanger en de dochters Marrigje en Hendrikje. Hun boerderij aan de Hasselterdijk stond buitendijks. Op het moment van de ontploffing zat het gezin aan het ontbijt. Hun neef Gerrit Zielman uit Dalfsen was bij hen ondergedoken, maar was op die bewuste morgen niet thuis.
Op de vraag wat de herinneringen van Marrigje aan deze fatale dag waren antwoordde zij: “Niets”.
Door de klap van de ontploffing was ze direct buiten kennis geraakt en ze was pas weer bijgekomen toen ze in het ziekenhuis was. Later was haar verteld dat Gerard Koerhuis eerste hulp had verleend; hij had hen onder het puin vandaan gehaald.

Volgens een verslag van de directeur van de gemeentelijke sociale dienst Zwolle van 20 juli 1943 werd dochter Marrigje op 26 mei ontslagen uit het ziekenhuis. De negentienjarige dochter Hendrikje kon op 11 juni het ziekenhuis verlaten. Zij was blijvend invalide. Ze miste een oog en had een erg geschonden gezicht.
Zij werd verder verpleegd in Dalfsen bij haar tante Evertje Zielman-Aalvanger.
Jongman en zijn vrouw werden op 15 juli uit het ziekenhuis ontslagen. Jongman had een zeer verminkt gezicht wat nog niet genezen was, had last van hoofdpijn en was gauw moe.
De echtgenote had veel wonden in het gezicht en aan haar handen die nog niet hersteld waren. Het echtpaar Jongman werd tijdelijk verder verpleegd bij hun zwager Boer in Spoolde.

Door de bemoeienis van de directeur van de Sociale Zaken werd er eerst tijdelijk een salonwagen gehuurd. Daar was Marrigje eerst samen met haar neef Gerrit Zielman gaan wonen. Nadat vader en moeder aangesterkt waren na hun verblijf in het ziekenhuis, kwamen ook zij weer thuis.
Uit de puinhopen was bijna niets bruikbaars overgebleven. Het huisraad was kapot, van het beddengoed kon later nog weer wat gebruikt worden.
Toen de noodwoning klaar was, gelukkig net voor de winter inviel, werden de hoognodige meubels en huisraad weer aangeschaft.

Het vee liep buiten in de wei tijdens de ontploffing en was daardoor gespaard gebleven.
Het achtergebleven vee werd eerst verzord door buurman Bertus Zielman, een broer van Willem Zielman in De Velde. De veestapel bestond uit vijf melkkoeien, drie pinken en twee kalveren.
Daarna had neef Gerrit Zielman uit Dalfsen het werk overgenomen. Hij kreeg daarvoor vrijstelling van het moeten werken in Duitsland. Gerrit was bij hen kind aan huis. Zijn moeder Evertje Aalvanger was gehuwd gweest met Lambert Jan Zielman en al jong weduwe. Evertje moest in Dalfsen zelf in het onderhoud van het gezin met drie jonge kinderen voorzien. De jongste, Gerrit, was als peuter vaak liefdevol opgevangen in het gezin van zij oom en tante Jongman-Aalvanger.
Achter de boerderij van Jongman lagen in de oorlog meer schepen die gevorderd waren door de Duitsers. De schippersgezinnen kwamen melk halen op de boerderij, waaronder de dochter van schipper Mandemaker uit Zwartsluis. Aaltje Jantina Mandemaker kreeg verkering met Gerrit Zielman en ze zijn getrouwd in Dalfsen op 20 april 1946 in het gemeentehuis. Op 22 mei was de kerkelijke bevestiging in de Christelijk Gereformeerde kerk te Haarlem.
De herbouwde boerderij was tegelijk klaar met de nieuwe boerderij van Haverink, in 1952. Vader Jongman en zus Hennie hebben hun leven lang last gehouden van de verminkingen die ze opgelopen hadden tijdens de ontploffing. Het heeft een stempel op hun leven gedrukt.

Ook de familie Van de Vegte zal herinneringen aan die morgen in april 1943 hebben overgehouden. Hun boerderij aan de dijk tussen de families Put en Neijmeijer werd door de explosie verwoest.
Het gezin bestond uit vader, moeder, zes kinderen en een dienstmeisje. Er waren negen min of meer ernstig gewonden. Vader Johannes H. van de Vegte, moeder Hendrika M. van Duuren en de kinderen Maria Johanna en Johanna Josephina waren in het R.K.- ziekenhuis opgenomen. Frederika Johanna J. Antonia Johanna, Cornelia H. en Gerritdina Maria zijn poliklinisch behandeld, evenals het dienstmeisje G. van de Vegt. De beide meisjes mochten op 5 mei het ziekenhuis verlaten en zijn door familie opgevangen.
Het huis was onbewoonbaar geworden. Inwendig was alles verwoest, de buitenmuren waren gescheurd en ontzet en het dak was bijna verdwenen. Ook de inboedel, het huisraad en de kleding waren grotendeels vernield.
Op het bedrijf werden tien koeien, twee pinken en een paard gehouden. Het vee werd door onwonenden verzorgd. Toch bleef er veel werk liggen en het hooien kwam in gedrang.
Midden juni werd er een knecht aangenomen, de zestienjarige Willem G. Bouwhuis.
Moeder Hendrika werd op 18 mei uit het ziekenhuis ontslagen en vond ook onderdak bij de familie. Vader Johannes H. van de Vegte bleek een ernstige verwonding aan het hoofd te hebben; voor zijn gezichtsvermogen werd gevreesd.
Na de terugkeer uit het ziekenhuis van Van de Vegte op 11 juni hebben hij en zijn vrouw tijdelijk onderdak gevonden in een gedeelte van de woning bij J. van Milligen aan de Nieuwe Wetering 1 in Mastenbroek. In mei 1944 was hij nog onder behandeling van oogarts G.F. Rochat. In een verklaring gaf de arts aan dat Van de Vegte nog niet in staat was om zijn volle werk te verrichten.

Brand aan de Zwolsedijk in 1910

Naar een verslag in de Zwolse Courant van 22 juni 1910.

Hedenmorgen omstreeks half elf ontstond er brand in een hooiberg naast de boerderij van Blankvoort aan de Zwolsedijk bij de Vecht. De brand was begonnen in de hooiberg; door welke oorzaak was niet bekend. Spoedig sloegen de vlammen over naar de nabij gelegen woningen. De wind voerde de vonken van het brandende hooi recht op de boerderijen aan. De droge rieten daken daarvan stonden onmiddellijk in lichterlaaie.
In de directe omgeving van de brandende hooiberg stonden de boerderijen van H. Blankvoort (Zwolsedijk 11), A. Kijk in de Vegte (Zwolsedijk 9) en E. Koerhuis (Zwolsedijk 7), alle aan de kant van het Zwartewater. Aan de andere kant van de dijk stond de boerderij van Jan Kijk in de Vegte (Zwolsedijk 22). Ook voerde de wind het vuur naar de 100 meter verder gelegen boerderij van F. van de Vegte (Het Schansje, Zwolsedijk 20).
Woningen, stallen, schuren, hooibergen: alles werd een prooi van de vlammen. Het vee liep in de weide. Alleen een paar zeugen met biggen en een aantal jonge biggen kwamen in de vlammen om.
Een wat oudere big had zich in het water begeven en kwam na enige tijd betrekkelijk ongeschonden uit het riet tevoorschijn. De bewoners van de boerderijen waren allen op het land werkzaam toen de brand begon en konden weinig meer redden.A.Kijk in de Vegte bracht nog haastig wat kleren, beddegoed, geld en kostbaarheden in de kelder, waaruit later alles ongeschonden weer tevoorschijn kwam.
Pas om kwart voor twee arriveerde er een brandspuit uit Zwolle. Die ondernam verder geen actie, want de branden bleken op het grondgebied van Zwollerkerspel te zijn en er viel toch niets meer te redden.
Omstreeks kwart voor drie ontmoette de verslaggever, fietsend vanaf het terrein van de brand naar Zwolle, halverwege nog een brandspuit. Te redden was er al lang niets meer, maar dikke rookwolken versperden de weg, zodat wat water op de smeulende puinhopen niet overbodig was geweest.

Toelichting bij de foto:
Luchtfoto van omstreeks 1950 van de boerderij Blankvoort, Zwolsedijk 11. De boerderij heeft in de oorlog door het ontploffen van een kruitschip in het Zwartewater april 1943 veel schade opgelopen. De anders gekleurde rode pannen zijn uit die periode.
Duidelijk is op de foto te zien hoe dicht de hooiberg waar de brand begon in
1910 bij de boerderij stond en ook bij de boerderijen Zwolsedijk 9 en 7

Het voorjaar van 1932 wilde maar moeilijk op gang komen. De grasgroei bleef eerst achter, maar toen er na verloop van tijd regen viel en er daarna warm zomerweer kwam met veel zon, kwam de grasgroei explosief op gang en moest er gebruik gemaakt worden van het mooie weer om de hooioogst op tijd binnen te krijgen.
Het was op de vroege morgen van maandag 25 juli 1932. De eendenjacht was voor het eerst weer open en jager Engel zwierf over de uiterwaarden langs het Zwartewater achter de Riezebosch, toen hij tot zijn afgrijzen zag dat de hooiberg van Wiechert Put in brand stond. De bewoners van de boerderij sliepen nog. Door kloppen en roepen wist de jager ze te alarmeren.
De brand begon bij de boerderij van Wiechert Put en sloeg over naar de andere kant van de weg, waar vader Harm woonde. Vandaar sloegen de vlammen over naar het huis van Neuteboom (Hasselterdijk 55), dat 50 meter verder stond. Naast de boerderijen werden drie schuren met landbouwwerktuigen en vijf hooibergen een prooi van de vlammen.
Huisraad kon er niet gered worden. Wiechert Put heeft later verteld dat hij zijn zondagse kleren - die nog voorhanden lagen - weer had aangetrokken. Daardoor had hij later op de dag de koeien gemolken in zijn zondagse pak. Het was een geluk dat het vee in de wei liep. Slechts één stier moest uit de stal bevrijd worden, de varkens werden op twee na gered.
Hoewel de brandweer uit Zwolle vrij snel ter plaatse was, kon men alleen maar voorkomen dat de brand zich verder uitbreidde. De bluswerkzaamheden namen geruime tijd in beslag. Het hooi in de hooibergen moest worden losgetrokken om het vuur te stoppen. Daarvoor werd de Hasselterdijk twee dagen afgesloten voor het verkeer. Politiecommissaris R. Derksen was een groot deel van de dag en de nacht zelf aanwezig om leiding te geven.
De boerderijen waren tegen brand verzekerd; de oorzaak van de brand was hooibroei.

De boerderijen van Wiecher en Willem Put waren in 1932 door brand verwoest, maar opnieuw opgebouwd tot statige boerenhoeves.
Vader Harm woonde tegenover hen. Zijn vrouw Wiechertje van de Kolk was in 1942 overleden.
Door de ontploffing werd de boerderij van Willem Put van achteren zwaar beschadigd. Het dak was eraf en het voorhuis met de inboedel was ook zwaar beschadigd. Persoonlijk letsel werd niet gemeld in het gezin van Willem Put en Wiechertje Dijsselhof en hun kinderen Wiegertje, Willem en Harm. Wel werd vermeld dat vader Wiechert en zoon Willem een poosje tijdelijk onderdak hadden gevonden bij H.J. van de Steege aan de Hasselterdijk 42.
Ook de boerderij van Wiechert Out werd zwaar beschadigd. Op het achterhuis was geen pan meer over en van het voorhuis was al het glas eruit en waren de deuren uit de sponningen. Wiechert Put was zwaargewond aan zijn ogen, en verbleef voor verpleging hiervoor tot 21 mei in het ziekenhuis.
Zijn vrouw Aaltje Schaappman en de kinderen Wiegertje, Willie en Harm hoefden niet in het ziekenhuis te worden opgenomen. Ze bleven wonen in het zwaarbeschadigde huis. Het veehoudersbedrijf van 20 koeien werd door vrouw en kinderen gaande gehouden.
De boerderij van vader Harm Put, de woning en de schuur hadden ook enige schade.

Het verloren stukje Mastenbroek dat ze nu Stadshagen noemen

Als je Zwolle verliet via de Hoogstraat- Gasthuisdijk kwam men in Frankhuis en volgde men de weg naar Kampen, dan splitste de weg (rechtdoor richting Hasselt, over de dijk langs het Zwarte Water).
Linksaf in Frankhuis ging men over de dijk (verhoging) die de scheiding vormde met het lager gelegen gebied Mastenbroek aan de rechterhand en via Westenholte - ’s Heerenbroek - Wilsum naar Kampen.

Mastenbroek, een polder die ongeveer 8000 hectare groot is (ongeveer 12000 voetbal velden). De polder is ontgonnen en ingericht vanaf 1364, dus bijna 700 jaar oud. Karakteristiek van de polder zijn de rechte weteringen met aan weerszijden een weg. Alleen de Oude Wetering had tot aan de Boxem een weg aan de westzijde. Deze weg werd in de jaren ’60 en ’70 te smal voor de steeds groter wordende verkeersactiviteiten ten behoeve van de landbouw. De wegen waren van het Waterschap en het onderhoud koste handen vol geld, geld wat men niet meer alleen kon opbrengen. Hierdoor ontstond verkaveling van gronden en wegen om zodoende weer jaren vooruit te kunnen. De wegen kwamen in eigendom van de gemeenten.

De gemeente Zwolle kwam in begin 1990 met plannen om huizen te bouwen aan de rand van polder Mastenbroek, een wijk die Stadshagen moest gaan heten. Deze naam is afgeleid van een klein stukje Mastenbroek dat tussen de Provinciale weg naar Hasselt en de Hasselterdijk lag. De weg wordt doorsneden door de Oude Wetering, de hoofdwetering van de polder en van de vroegere vaarroute naar Kampen; via de Rademakerzijl kon men vanaf het Zwarte Water de polder in varen.

De bruggen in de polder waren allemaal op hoogte gemaakt zodat men er onderdoor kon varen (er werd onder andere turf, zand en steen vervoerd). Na de Tweede Wereldoorlog was dit niet meer van toepassing en bij de verkaveling in de jaren ’80 zijn de verhoogde bruggen verdwenen.

Stadshagen, de verdwenen boerderijen

Als men vanuit Frankhuis de polder in ging kwam men op de Oude Wetering, welke recht door de polder loopt van zuid naar noord tot Kamperzeedijk. Aan het begin van de Oude Wetering had men vier en later vijf boerderijen staan. Eén hiervan, het Stokebrand’, is als woonboerderij overgebleven). Van de boerderijen waren ‘t Werkel, het Luibuis en het Stokebrand de oudste.

’t Werkel (foto 2 en foto 3) is een overblijfsel van kasteel ‘Het Werkeren’. Dit geldt alleen voor de naam, want het kasteel was al met de grond gelijk gemaakt tijdens de oorlogen tussen ridders uit de 15e en 16e eeuw. Later werd er op en naast de overblijfselen een boeren behuizing gebouwd die in begin 1800 in handen kwam van Berend Wolters, die in 1820 huwde met Johanna van der Vegte ( van het Luibuis).
Hun dochter huwde later (1847) Hendrik Reuvekamp, geboren in Zwolle (Dieze).
’t Werkel, Oude Wetering 1, is in 1993 verkocht aan de stad Zwolle en het bedrijf is verplaatst naar Baflo, Noord Groningen.
De boerderij raakte al direct in verval door onenigheden over de toekomstige bestemming. Uiteindelijk is die afgebrand.

Op 2 januari 2001 is er een grote brand geweest en is er weinig overgebleven van de gebouwen en alle oude betegeling, staties en dergelijke zijn vernield of verdwenen.
In een rap tempo is alles wat boven de grond stond gesloopt. Dit gaf archeologen de kans om eens onder het gebouw te kijken hoe het was geweest toen het nog een kasteel was en de eeuwen erna. De bewoners van Mastenbroek kunnen zich niet aan de indruk onttrekken dat de archeologen meer belangstelling hadden voor wat er onder de grond zat dan wat er boven stond.

Oude Wetering 2 is ontstaan eind 19e eeuw door huwelijk. Een zoon van ’t Werkel, Lukas, trouwde de dochter van het Luibuis, Gerritdina Johanna Damman (op nr. 4) en werd er een nieuwe boerderij gesticht.
Door de ontwikkloeing van Stadshagen is de laatste bewoner, Broekman, Oude Wetering 2, verplaatst naar Linde bij Dedemsvaart.
Zie foto 4, 5, 6.
Nu staat alleen nog de kastanjeboom, waarschijnlijk geplant ter gelegenheid van hun huwelijk in 1878. De boom heeft de boerderijbrand van 1970 overleefd en ook de aanstormende bouw van Stadshagen.

Ook Oude Wetering 3, het Stokebrand, is van die tijd en zou wel eens een overblijfsel kunnen zijn van het vroegere kasteel het Werkeren. Waarschijnlijk was dit het vroegere stookhuis van de Havezathe. Zie foto 7 - 10.
Het Stokebrand, Oude Wetering 3, is verhuisd naar Westeremden, Noord Groningen

Het Luibuis, Oude Wetering 4, (foto 11 - 14) is de oudste boerderij van de vijf. Er was vroeger ook veel grond bij, volgens sommigen wel 99 hectare. Als men vroeger 100 hectare had of meer moest men belasting betalen. Bijna alle grond lag nabij de boerderij, maar door vererving en verkoop is dit in de loop der 100 jaar afgenomen tot 8,5 hectare rond 1950. Toen is de boerderij gekocht door Pelleboer van de Oude Wetering. Zijn dochter en schoonzoon, J. Snel, hebben bij hun trouwen in 1959 de oude gebouwen afgebroken en een nieuwe gebouwd, maar de oude zwarte houten schuur die vlakbij de wetering stond is behouden gebleven.
De schuur heeft meer dan een eeuw dienst gedaan, als koek en zopie als er ijs was en men over de weteringen van Zwolle naar Kampen schaatsten. Dit was toen erg in trek; als kinderen zaten we achter de ramen om de horde schaatsers langs te zien trekken.

Boerderij nr. 5 is ontstaan in 1936. Stichting ‘Het Vrouwenhuis’ uit Zwolle had in dit gebied veel grond wat ze los verhuurden. Dit beviel hen niet meer omdat ze meer vastigheid wilden en besloten om er een boerderij te bouwen en deze te verhuren. Zo kon het gebeuren dat een zoon van ’t Werkel deze hoeve huurde van de stichting. De boerderij stond 200 meter van de Oude Wetering af en via een eigen weg te bereiken, iets om over na te denken.
(zie foto 15 - 18)
De boerderij van ‘Het Vrouwenhuis’ heeft plaats moeten maken voor Stadshagen en is naar Laag Zuthem verplaatst; op een gedeelte van de plek waar de gebouwen stonden is sportcomplex ‘De Verbinding’ gevestigd, de rest is bestemd voor woningbouw.

In de polder stonden trouwens nog drie boerderijen een eindje van de weteringen af en elk had zijn eigen benaming:
Familie Knol – in ’t Veld
Familie Reuvekamp – in ’t Land
Familie Meuleman – in ’t Bos
Alle drie stonden ongeveer 200-300 meter van de weteringen af.

In de oorlog ging het er allemaal even anders aan toe.
Mijn moeder maakte kaas en ze slachtte wat, illegaal natuurlijk. Je moest uitkijken, anders gingen de Duitsers ermee vandoor.
En er waren onderduikers; onder de vloer en in de hooiberg. Er zat een gat in de hooiberg waar het hooi naar beneden werd gegooid en daarnaast hadden ze ook een gat gemaakt. Er werd heel veel hooi uitgehaald en dan ging er iemand in, of misschien wel twee mensen, en dan werd het weer netjes dichtgemaakt. Dat wisten de Duitsers niet. Ik weet ook niet wie er in de hooiberg gezeten hebben.
Ook zaten er nog mensen onder de vloer. De familie Van Rossio uit Den Haag en de familie Jansen uit Rotterdam. Daar hebben we nog heel lang connecties mee gehad, tot op heden zelfs, maar dat zijn nu de kleinkinderen.

1680
De terpboerderij Oude Wetering 116 staat rond 1680 op kaarten. Het was de eerste terp vanaf de Boxem, kruising Oude Wetering – Stuurmansweg

1808
Jan Blankvoort en Johanna Jansen Damman, toen Oude Wetering Zuid Einde no. 8.

1830
Henricus Blankvoort en Machteld van der Vegte , komende van Oude Wetering 104 (’t Luibuis ) huwen. Inwonend weduwnaar Jan Blankvoort, 65 jaar. Er werden tien kinderen geboren waarvan acht volwassen zijn geworden

1878
Op Oude Wetering 114 is de eerste steen gelegd door de jongste zoon Cornelis van Henricus Blankvoort. Cornelis huwt in 1879 huwt Marie Damman (komende uit Hoonhorst gemeente Dalfsen ). Er werden acht kinderen geboren waarvan er zes volwassen zijn geworden.

1895
Cornelis overlijdt en weduwe Marie blijft op O.W. 114 totdat ze in 1923 ook overlijdt.
Op Oude Wetering 116 blijven twee oudere broers; Egbert en Herman als vrijgezel wonen.

1920
Hein Blankvoort, oudste zoon van Cornelis Blankvoort, komt na overlijden van Herman Blankvoort op 116. Hij trouwt in 1908 Grade v.d. Kolk uit Zwolle. Ze kregen zeven kinderen waarvan er zes volwassen zijn geworden. Foto 1.

1929
De jongste zoon van Cornelis Gerard Blankvoort trouwt Stien Haverink van de Hasselterdijk wier ouderlijk huis in 1943 werd verwoest door een explosie van het kruitschip in Zwarte Water. Ze bleven kinderloos. Foto 2 en 3 (Oude Wetering 114 omstreeks 1948)

1949
Egbert Blankvoort, oudste zoon van Hein, trouwt met Mies Mulder van Zalk en Veecaten erve Vreugdenrijk. Zij krijgen zes kinderen. De foto (foto 5) van het gezin onder de schouw. Hein en Grade blijven op 116 inwonen. Foto 6 is van hun 50-jarig huwelijk in 1958. De jongste zoon van Hein, Jan Blankvoort gaat in 1949 bij Gerard en Stien op 114 inwonen.

1972
Boerderij op 116 krijgt grotendeels zijn huidige vorm.

1979
Jan Blankvoort verongelukt.

1981
Harry Blankvoort, zoon van Egbert Blankvoort trouwt met Marita Tielbeek en gaan op 114 wonen.

1987
Egbert Blankvoort overlijdt

1989
Wim Blankvoort, zoon van Egbert Blankvoort trouwt met Margreet de Jonge. Ze wonen op 116.

De familie Reuvekamp van de Oude Wetering 5.
Voorjaar-winter ’45 de onderwaterzetting van de polder Mastenbroek.
De polder heeft in het laatste oorlogsjaar van september ’44 tot april/mei ’45 onder water gestaan door toedoen van de bezetter.